ئه‌مڕۆ 23 شوباتى 2014 له‌ته‌لارى ئه‌نجومه‌نى وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان به‌ئاماده‌بوونى نوێنه‌رانى هه‌رێمى كوردستان له‌ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌ران و حكومه‌تی فیدرالی عیراق و فراكسیۆنه‌كانى په‌رله‌مانى هه‌رێم و حكومه‌تى هه‌رێمى كوردستان، كوبوونه‌وه‌یه‌كى فراوان ئه‌نجامدرا بۆ گفتوگۆكردن و هه‌ڵوێست وه‌رگرتن له به‌رامبه‌ر سیاسه‌تى گه‌مارۆى ئابوورى كه‌له‌لایه‌ن حكومه‌تی فیدرالی عیراقه‌وه خراوه‌ته‌سه‌ر هاوڵاتیان و حكومه‌تى هه‌رێمی كوردستان .
دوای گفتوگۆكردن و راگۆڕینه‌وه‌و تاوتوێكردنی ئه‌گه‌ر وپێشهاته‌كان, له‌كۆبونه‌وه‌كه‌دا به‌كۆی ده‌نگ ئه‌م خاڵانه‌ى خواره‌وه په‌سه‌ند كران :
1. هه‌رێمی كوردستان به‌پێی ده‌ستور به‌شێكه له‌عیراق و مافی سوود وه‌رگرتن و به‌كارهێنانی سه‌رجه‌م ئه‌و ماف وده‌سه‌ڵاتانه‌ى هه‌یه كه له ده‌ستوردا هاتوون. له‌ناویاندا مافى وه‌رگرتنى به‌شه بودجه‌ی خۆی له داهاتى عێراق، بۆیه ناكرێت له‌ژێر هه‌ربیانوویه‌كدا بێت بودجه ومووچه‌ى هاوڵاتیان وه‌كو كارتى فشار له‌دژی هه‌رێمى كوردستان و هاوڵاتیانی به‌كار بهێندرێت.
2. به‌رده‌وامبوونی دانوستان و كۆبونه‌وه‌كانی نێوان حكومه‌تى هه‌رێم و عیراق له‌سه‌ر بنه‌ماى به‌رجه‌سته‌كردنى مافه ده‌ستووریه‌كانی هه‌رێم، سه‌ره‌ڕاى هه‌بوونى بژارده‌ی تر له‌به‌رده‌م حكومه‌تى هه‌رێم بۆ دابینكردنی به‌شه‌داهاته‌كه‌ى به‌شێوه‌یه‌ك كه‌مووچه و پێداویستیه‌كانی تری هاووڵاتیان مسۆگه‌ر بكات.
3. داوا له سه‌رۆك وه‌زیرانی عیراق ده‌كه‌ن كه ده‌ستبه‌رداری ئه‌م سیاسه‌ته ناقانونی و ناده‌ستوریه ببێت، و به‌شه بوودجه ومووچه‌ى هه‌رێم وه‌كو مافێكى ده‌ستوورى بۆ هه‌رێم بنێرێت، و له‌رێگه‌ی گفتوگۆ و دانوستان له‌گه‌ڵ حكومه‌تی هه‌رێم كێشه هه‌ڵواسراوه‌كان چاره‌سه‌ر بكات.
4. داوا له مه‌رجه‌عیه‌ته ئاینیه به‌رێزه‌كان و نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان و ده‌وڵه‌تانى په‌یوه‌ندیدار به عێراق وكۆنگره‌ی وڵاتانی ئیسلامی و كۆمكاری ده‌وڵه‌تانی عه‌ره‌ب كرا كه‌به‌رپرسیارێتی بگرنه ئه‌ستۆ و ده‌سه‌ڵاتی خۆیان به‌كاربهێنن بۆ فشار خستنه سه‌ر حكومه‌تی فیدرالی عیراق بۆ كۆتاییهێنان به‌سیاسه‌تی گه‌مارۆدانی ئابووری حكومه‌ت و هاوڵاتیانى هه‌رێمى كوردستان، چونكه ئه‌م سیاسه‌ته ته‌واو پێچه‌وانه‌ی ده‌ستور و قانون و ته‌واوی رێكه‌وتنامه نێوده‌وڵه‌تیه‌كان و بنه‌ما سه‌ره‌تایه‌كانی مافی مرۆڤه.
یەک شەممە, 23 شوبات 2014
وەک بەشێک لە هەوڵەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان بۆ زیاتر ناساندنی هەرێم بە جیهان، فەلاح مستەفا بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوەی حکومەت لە شاری بەرشلۆنە لە ئیسپانیا بە یاوەری دابان شەدەڵە، نوێنەری حکومەتی هەرێم لە ئیسپانیا، لە سەنتەری بەرشلۆنە بۆ کاروباری نێودەوڵەتی لەگەڵ ژمارەیەک لە دیپلۆماتکار و بەرپرسانی حکومی و ئەکادیمیکار ورۆژنامەنووس کۆبووەوە .
لەم سیمینارەدا كە یەكەمین جارە لەو سەنتەرەدا لە رێگەی نوێنەرایەتی حكومەتی هەرێمی بە هاوكاری و هەماهەنگی لەگەڵ ئەم دەزگایە رێكدەخرێت وهیوای خواست دەرفەتی لەمجۆرە بەردەوام بن.
بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوەی حكومەت ئەو دەرفەتەی بەگرنگ زانی بۆ ئاگادركردنەوەی كۆمەڵگەی نێودەەوڵەتی و توێژەران لە واقیعی ئەمڕۆی هەرێمی كوردستان و ئەو سیاسەتەی پەیڕەوی دەكات و باسی پێگەی كوردی لە عیراق و رۆژهەڵاتی ناوەڕاست دا كرد .
هەر لەم دانیشتنەدا بەرپرسی پەیوەندیەكانی دەرەوە ململانێكانی ناوچەكە لە رووی هەرێمی و نێودەوڵەتی و رۆڵی كورد لەناوچەكە دا خستەڕوو .
فەلاح مستەفا ئاماژەی بەوەدا كورد تاڵی لە سەردەمانی پێشوودا لەگەڵ حكومەتە یەك لە دوای یەكەكانی عیراقدا هەبوو بەڵام ئەمڕۆ پێگەیەگی گرنگی لە ناوچەكە بەگشتی هەیە و گووتى : لە گرنگترین ئەو خاڵانەى کە حکومەتی هەرێم جەختی لەسەر دەکاتەوە بریتیە لە رونکردنەوەی سیاسەت و ناساندنى واقیعی ئەمڕۆی هەرێمى کوردسان و هەروەها هاندانی وڵاتانى بیانى بۆ کردنەوەی نوێنەرایەتیان لە هەرێم. کە تاوەکو ئەمڕۆ 31 نوێنەرایەتى بیانى لە هەرێمى کوردستان کراوەتەوە.
لەبارەی مێژووی گەلی کورد و هەرێمی کوردستان، بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە کورتە باسێکى پێشکەشکرد و ئاماژەى بە بەشێک لە رووداوەکان لە سەردەمی رژێمى پێشووى عێراق کرد. پاشان تیشکی خستە سەر ئەو دەستکەوتانەی کە هەرێم لە دوای روخانی ئەو رژێمەوە بەدەستی هێناوە بەتایبەتی لەڕووی پێشکەوتنی ئابووری و سەقامگیری ئاسایش و ئارامی تیایدا.
هاوکات فەلاح مستەفا تیشکی خستە سەر بارودۆخی ئاوارەکان لە هەرێمی کوردستان بە تایبەتی ئاوارەکانی سوریا و ئەو خانەوادانەی لە ئەنبارەوە لە ترسی تیرۆر هاتوونەتە هەرێم و گووتى کە ئەمڕۆ زیاتر لە 250،000 دووسەدو پەنجا هەزار پەنابەری سوری ژمارەیەكی زۆری خانەوادەی عەرەبی عێراقی و مەسیحی لە کوردستاندا نیشتەجێن کە بەهۆى توندوتیژیەکانەوە شوێنى خۆیان بەجێهێشتووە.
دواتر بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوە باسی لە هەڵبژاردنی چاوەڕوانکراوی ئەنجومەنی نوێنەرانی عیراق کرد کە بڕیار وایە لە 30ی نیسانی ئەمساڵ بەڕێوەبچێت، ئەمە وێڕاى باسکردنی پرسی ناوچە کوردستانیەکانی دەرەوەی ئیدارەی هەرێم .
هەر لە درێژەی کۆبوونەوەکەدا فەلاح مستەفا باسى لە پەیوەندیەکانی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ووڵاتانى دراوسێى خستەڕوو، بەتایبەتی پێشکەوتنی پەیوەندیەکان لەگەڵ تورکیا دوای دانیشتنەکانی ساڵی 2008 ی نێوان هەردوولا و دوایین سەردانی سەرۆکی هەرێم بۆ دیاربەکر، کە وایکرد ئەمڕۆی پرسی کورد لە تورکیا بە شێوەیەکی ئاشکرا باسی لێوە بکرێت و پێشکەوتنى بەرچاو بە خۆیەوە ببینێت، هەروەها ببێتە هۆى ئەوەى کە سەرۆکی هەرێم بە زمانی کوردی لەم وڵاتەداو بە ئامادەبوونی سەرۆک وەزیرانی تورکیا وتارێکى مێژوویی پێشکەش بە هاوڵاتیان بکات.
هاوكات تیشكی خستە سەر هەڵبژاردنی پەرلەمانی كوردستان كە لە سیپتەمبەری ساڵی رابردوو كە بە شایەدی چاودێرانی نێودەوڵەتی هەڵبژاردنێكی شەفاف و بێ گرفت بوو ، هەوڵەكانی حزبە سیاسیەكانی بۆ پێكهێنانی كابینەی هەشتەمی حكومەت باسكرد .
لە تەوەرێکى دیکەى کۆبوونەوەکەدا فەلاح مستەفا تیشکی خستە سەر ئابووری هەرێم و گووتى کە هەرێمى کوردستان توانیویەتى بە بڕی زیاتر لە 37 ملیار دۆلار پرۆژەى وەبەرهێنان ئەنجام بدات و سەرنجى وەبەرهێنەران بۆ خۆی رابکێشێت، بەم هۆیەشەوە زیاتر لە 2600 دوو هەزارو شەش سەد کۆمپانیای گەورە لە بواری جیاجیادا لە هەرێم بوونیان هەیە و کار دەکەن بە کۆمپانیاکانى بواری نەوتیشەوە.
هەر لەم دانیشتنەدا فەلاح مستەفا جەختی لەسەر پرسی حوكمڕانی كردەوە لە عیراق كە بەپێی دەستوور عیراق سیستەمەكەی فیدراڵیە و ئەوەشی خستەڕوو كە تاچەند ئەو سیستەمە توانیویەتی ویست و خواستی خەڵكی هەرێمی كوردستان كوردستان بەدیبهێنێت و ئایا قۆناغی ئەوە هاتووە كە ئەو سیستەمە و شێوازی حوكم لە عیراق گۆڕانكاری وقۆناغی تازە بەخۆیەوە ببینێت.
جەختى لەوەش کردەوە کە حکومەتی هەرێم تەنها لە بواری سیاسەتدا کار بۆ پێشخستنی هەرێم ناکات، بەڵکو لە بوارەکانی دیکەی وەکو ئابووری و دەستەبەرکردنى ئایندەیەکی گەش بۆ هاوڵاتیانی هەرێم کارى بەرەوام و جدى دەکات .
دواتر لە کۆتایی ئەم باسانەدا، بەرپرسی پەیوەندیەکانی دەرەوە وەڵامی چەندین پرسیاری دایەوە کە لە لایەن ئامادەبووانەوە ئاڕاستەى کران دەربارەى پەیوەندیەکانی حکومەتی هەرێم لەگەڵ تورکیا و بارودۆخی سوریا و هەڵوێستی حکومەتی هەرێمی لەمبارەیەوە و هەروەها چەندین پرسیار دەربارەى پرسی نەوت و غاز و بارودۆخی ناوچەکە بە گشتى کران و وەڵامى پێویستیان درایەوە.
یەک شەممە, 23 شوبات 2014
سه‌ر‌له‌به‌یانیى ئه‌مڕۆ شه‌ممه 22ى شوباتى 2014 نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان پێشوازى له نیكۆلاى میلادینۆف نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان له عیراق كرد.
له دیدارێكدا ڕه‌وشى سیاسى و ئه‌منیى ئێستاى عیراق به‌گشتى تاوتوێ كران، هه‌روه‌ها په‌یوه‌ندى و كێشه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا و هه‌وڵه‌كان بۆ چاره‌سه‌ركردنیان له ڕێگه‌ى لێكگه‌یشتنه‌وه خرانه به‌ر باس و جه‌خت له‌سه‌ر چاره‌سه‌ركردنیان دوور له توندوتیژى و له ڕێگه‌ى دیالۆگه‌وه، به‌پێى میكانیزمه ده‌ستوورییه‌كان كرایه‌وه.
ڕه‌وشى هه‌رێمى كوردستان و هه‌وڵه‌كان بۆ پێكهێنانى كابینه‌ى هه‌شته‌مى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه بوو كه تیایدا نێچیرڤان بارزانى باسى له هه‌نگاوه‌كانى دامه‌زراندنى حكوومه‌ت كرد و تیشكى خسته سه‌ر دیدار و كۆبوونه‌وه‌كانى له‌گه‌ڵ لایه‌نه‌كان بۆ ئه‌م مه‌به‌سته. لاى خۆیه‌وه نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه‌یه‌كگرتووه‌كان له عیراق هیواى خواست هه‌موو لایه‌نه‌كان هه‌وڵ بده‌ن بگه‌نه ڕێككه‌وتێك و له نزیكترین كاتدا حكوومه‌تى تازه پێك بهێنن.